Astragalus zwiększa odporność i wykazuje działanie przeciwwirusowe

Z tego artykułu dowiecie się, dlaczego wzmacnianie odporności jest możliwe i jakie jest miejsce Astragalusa w tym procesie. Przytoczone też zostaną wyniki badań przedklinicznych i klinicznych, które pokażą, że zawarte w artykule informacje są oparte na faktach. 

Krótki wstęp

Astragalus membranaceus (traganek błoniasty) jest szeroko stosowany w tradycyjnej medycynie chińskiej i medycynie zachodniej w celu przywracania i wzmacniania odporności oraz w leczeniu pomocniczym wielu chorób wirusowych, począwszy od zwykłego przeziębienia, skończywszy na przewlekłym zapaleniu szyjki macicy wywołanym przez wirusa opryszczki (Herpes simplex). Dlaczego tak się dzieje?

Parę słów na temat odporności

W wielu wypowiedziach specjalistów i niespecjalistów można było ostatnio (w kontekście zakażeń koronawirusem) przeczytać i usłyszeć, że odporności nie można zwiększać, wzmacniać lub poprawiać. Jednym słowem – odporność jest albo jej nie ma. Otóż może to mieć uzasadnienie w przypadku odporności swoistej, czyli skierowanej przeciwko konkretnemu „przeciwnikowi”, na przykład wirusowi. Taką odporność można nabyć w wyniku przechorowania lub szczepienia, a polega ona przede wszystkim na produkcji swoistych przeciwciał. Po różnie długim czasie stężenie przeciwciał w surowicy maleje, ale pozostają tzw. komórki pamięci immunologicznej, które szybko reagują w razie powtórnego zakażenia. Ale, … i tu zaczyna się całkiem inna historia. Oprócz nabytej odporności swoistej mamy jeszcze pierwotną odporność nieswoistą. Dzięki niej nasz układ immunologiczny potrafi się bronić przed najazdem wroga jeszcze zanim go dokładnie rozpozna! Zawdzięczamy to całej armii komórek stanowiących pierwszą linię obrony. Należą one do dość zróżnicowanej grupy krwinek białych (leukocytów). Wśród leukocytów wyróżniamy przede wszystkim granulocyty, limfocyty i monocyty. Pierwszą linię obrony stanowią granulocyty, makrofagi  (osiadłe w tkankach monocyty) i inne ciekawe komórki, których przykładem są komórki NK (natural killers czyli .. naturalni zabójcy). Zadaniem wszystkich wymienionych jest jak najszybsza eliminacja chorobotwórczych mikroorganizmów. Wszystkie komórki układu immunologicznego współpracują ze sobą, porozumiewając się za pomocą sygnałów chemicznych. Określone cząsteczki są na poziomie komórkowym odpowiednikami słów, którymi my, ludzie, posługujemy się na co dzień. Cząsteczki te należą do ogromnej grupy tzw. cytokin, w obrębie której można wyróżnić: interleukiny, za pomocą których „rozmawiają” leukocyty, grupę pięciu interferonów o właściwościach przeciwwirusowych, czy cytokiny o działaniu prozapalnym i przeciwzapalnym.

            Obecny styl życia – przewlekły stres i pośpiech, niewłaściwa dieta, brak aktywności fizycznej – prowadzą do osłabienia odporności nieswoistej. Mniejsza liczba komórek odpowiedzialnych za walkę z czynnikami chorobotwórczymi i mniejsza ich aktywność musi się przekładać na słabszą odpowiedź immunologiczną!

Astragalus a odporność        

W badaniach przedklinicznych i klinicznych potwierdzono, że substancje aktywne zawarte w korzeniu Astragalusa w wielu mechanizmach mobilizują system odpornościowy. Zwiększają liczbę i aktywność oraz przyspieszają dojrzewanie komórek układu immunologicznego. Nasilają także produkcję wielu cytokin oraz przeciwciał.

            A oto kilka przykładów badań. Astragalus zwiększa aktywność wspomnianych wcześniej komórek naturalnych zabójców (NK) u pacjentów z toczniem trzewnym oraz u zdrowych osób. Warto podkreślić, że toczeń trzewny jest poważną wielonarządową chorobą tkanki łącznej o podłożu autoimmunologicznym, w której stwierdza niedobór i upośledzoną funkcję komórek NK.  

            W badaniach klinicznych u pacjentów chorujących na białaczkę stwierdzono, że polisacharydy oraz flawonoidy (podstawowe substancje czynne Astragalusa) zwiększają liczbę i aktywność limfocytów, makrofagów oraz komórek NK, mobilizując je do większej produkcji interleukin i interferonów (o działaniu przeciwwirusowym). 

Działanie przeciwzapalne

Działanie przeciwzapalne Astragalusa polega na zmniejszaniu lawinowej produkcji cytokin o działaniu prozapalnym. Szczególnie aktywny w tym aspekcie okazał się być cykloastragenol – substancja aktywna Astragalusa odpowiedzialna także za jego działanie przeciwstarzeniowe.

Działanie przeciwwirusowe

Działanie przeciwwirusowe ekstraktu z korzenia Astragalusa potwierdzono w wielu szczegółowych przypadkach zakażenia konkretnymi wirusami. Wirus Coxackie B wywołuje zapalenie mięśnia sercowego będące główną przyczyną niewydolności serca i nagłego zgonu sercowego u młodych ludzi. Saponiny zawarte w Astragalusie są substancjami o działaniu przeciwzapalnym i wzmacniającym odporność immunologiczną. U pacjentów zapaleniem mięśnia sercowego wywołanego przez Coxackie B stwierdzono, że saponiny zwiększają liczbę i aktywność komórek NK oraz nasilają produkcję interferonów.  W tym mechanizmie działają ochronnie na komórki mięśnia sercowego.  

            Przewlekłe zapalenie szyjki macicy wywołane jest najczęściej zakażeniem wirusem brodawczaka, opryszczki lub cytomegalii. Nieleczone prowadzi do powstawania nadżerek błony śluzowej i zwiększa ryzyko rozwoju raka szyjki macicy. W badaniach klinicznych wykazano, że Astragalus zwiększa produkcję interferonów i nasila działanie interferonu podanego pacjentkom w formie leku. 

            Kontakt z cytomegalowirusem potwierdzono aż u około 90% społeczeństwa. U osób z prawidłową odpornością zakażenie to jest bezobjawowe lub daje bardzo łagodne objawy. U osób z upośledzoną odpornością dochodzi natomiast do rozwoju choroby: mononukleozy lub wirusowego zapalenia wątroby. Bardzo groźne jest zakażenie wewnątrzmaciczne, zwiększa bowiem istotnie ryzyko rozwoju wad wrodzonych płodu. Wyjątkowo niebezpieczne,  bo obarczone dużą śmiertelnością, jest także u osób po transplantacji szpiku kostnego. Lekiem stosowanym z wyboru w leczeniu zakażeń cytomegalowirusem jest gancyklowir charakteryzujący się jednak znaczną toksycznością. Badania przedkliniczne wykazały, że ekstrakt z Astragalusa działa nieznacznie słabiej od gancyklowiru, ale nie powoduje żadnych objawów niepożądanych.

            Według statystyk zakażenia układu oddechowego są w ponad 50% powodowane przez rinowirusy, w 10-20% przez koronawirusy, w 10-15% przez wirusy grypy i w 5% przez adenowirusy.  Zakażenie wirusem grypy może być groźne ze względu na możliwość rozwoju poważnych powikłań – zapalenia oskrzeli, płuc, mięśnia sercowego, opon mózgowych czy uszkodzenia nerek.  W badaniach przedklinicznych wykazano bezpośrednie działanie przeciwwirusowe Astragalusa, a zwłaszcza jego polisacharydów, w odniesieniu do wirusa grypy ludzkiej, adenowirusów, wirusa ptasiej grypy H9N2, koronawirusa ptasiego oraz wirusa zapalenia wątroby typu B.

Astragalus a szczepionki

Wzmacnianie odpowiedzi immunologicznej powoduje, że Astragalus przyspiesza rozwój odporności nabytej po podaniu szczepionek. Właściwość tę, nazywaną działaniem adiuwantowym, potwierdzono w przypadku wirusa grypy ludzkiej i ptasiej H5N1.

Dodaj komentarz

Twój adres email nie zostanie opublikowany. Pola, których wypełnienie jest wymagane, są oznaczone symbolem *